با بانوی سخنور، شاعر فرهيخته و مديرمسؤول فصلنامهء بانو

18.06.2012

با بانوی سخنور،شاعرفرهیخته و مدیرمسؤولفصلنامهء بانو

با عرض سلام و ادب ،درآغازدهمین سالگرد فصلنامه وزین وپرخوانندهً بانورا به شما و همه دست اندکاران بانو تبریک وتهنیت گفته وموفقیت های مزید برای هریک تان آرزو مینمایم.
ثانیاً تشکروسپاس فراوان که درین موقع بسیارمهم به من وقت گذاشتید تا مصاحبهً مختصری را با شما انجام دهم.

آغاز فعالیت تان درعرصه فرهنگی و اینکه با کدام روزنامه و مجله فعالیت داشته اید؟

فعالیت های فرهنگی را در غرب از 2006 به این طرف با ایجاد یک وبلاگ ادبی و فرهنگی به نا م «بهانه یی برای گریستن» آغاز کردم ، متأسفانه به جز فصلنامهء بانو با کدام روزنامهء دیگری همکاری فعال که یک بخش و یا مسؤولیت کلی ان را بدوش داشته باشم، نداشته ام. از سال 2007 به این طرف همکارفصلنامهء با نو هستم دو سال به صفت هیأت تحریرو مشترک بانوبودم , و سه سال اخیر را در سِمَت مدیر مسؤول و دیزاینر پوش و صفحات آن  به طور داوطلبانه ایفای  وظیفه مینمایم.

کار بانو را با چه امکاناتی و چند‌ نفر نویسند‌ه شروع کرد‌ید‌؟

باتأسف در سال های نخست ایجاد بانو که من هنوز با بانو همکاری نداشتم شاهد عینی مشکلات آن نبوده ام اما طوریکه آقای غوث الدین میر، صاحبِ امتیاز و بنیانگذار بانو در گفتگو های شان دررسانه های مختلف یاد اور شده اند ،ایجادبانو با امکانات بسیار محدود و موجودیت یک نویسنده و سه علاقه مند صورت گرفته که به مرور زمان به نویسنده گان و همکاران قلمی ان افزوده شده است.

لوگوی فصلنامه بانو و شکل آن از کجا آمد‌؟

لوگوی بانو الی سال 2009 شکل دیگری داشت که شما در شماره های قبل ازین سال دیده میتوانید، اما بعد از انکه مسؤولیت بانو  به من سپرده شد، خواستم لوگوی جدیدی برای بانو طرح ریزی کنم تا هم یک مشخصهء خاصی برای بانو باشد و هم  زیبایی و ظرافت خاص خودش را داشته باشد. به کمک محترم تواب وهاب کالیگراف چیره دست کشور که همکارم در ترتیب کتب تک بیت ها و  رباعیات  رنگین من میباشندو از فونت خاص دست ساختهء خودشان استفاده میکنند، لوگوی با نو را درست کردم وبعد از مشورهء آقای میروموافقت ایشان برای اولین بارآنرا روی شمارهء سیزدهم نصب کردیم که تا امروز مشخصه بانوست و زیبایی ان را افزونتر ساخته است و امید دارم دراینده ها( من باشم نباشم) هم همین لوگو برای بانو باقی و پایداربماند.

اولین شماره فصلنامه بانود‌رچه تاریخی منتشر شد‌؟

فصلنامهء بانو برای اولین بار در ماه می سال 2002 در شهر وین اتریش توسط غوث الدین میر و بانو ندا افشاروبه نشر رسیده است.

فصلنانه بانوچند سال طول کشید تا توانست مانند کودکی نوپا شکل بگیرد؟

سه الی چهار  سال طول کشید تابانو توانست از منجلاب  خشونت های ادبی و فرهنگی سر بیرون کند و یکه تاز به پیش رود. خاصتا از پنجمین سالگرد ایجاد بانو که یکجا با شب شعر بانوان در سال 2007 در اتریش تجلیل گردید  و اغاز همکاری های بنده با بانو میباشد ، من خود شاهد این پیشرفتِ بی سابقه و چشم گیر بانو در جامعهء فرهنگی برون مرزی کشور میباشم.

آیا بانو درسال‌های نخست با مشکلاتی روبرو شد؟

بلی؛ بانو در سال های نخست شور بختانه با خشونت ها و ضدیت های بسیار جدی روبرو بوده است. بودند اشخاصی که به اشکال مختلف و غیر مستقیم در راه پیشرفت و انکشاف بانوبا انتقاد های نادرست بر نام بانو، پالیسی و اساس نامهء بانو سنگ اندازی های داشته اند. ایشان برین عقیده بودند که «بانو» یک کلمهء ایرانیست و ما افغانها نباید ازین نام استفاده کنیم در حالیکه ما و شما شاهد هستیم که بانو یک کلمهء فارسی دریست که از سالیان سابقه و متوالی در تاریخ سلطنت های مختلف کشور ما برای خانم ها و دختران به رسم احترام و ارج گذاری برمقام زن بکار برده شده است. انتقاد  دیگر عزیزان مخالف، بیطرفی و غیر سیاسی بودن فصلنامه ءبانو بوده که خوشبختانه بانو توانسته  با وجود این همه مشکلات و ضدیت های جدی با مقاوت بی شائیبه از هم نپاشد و به پیش برود که این نمونهء  توانایی و حوصله مندی کارکنان این نشریهء وزین میباشد. اما یار و پشتیبان این سال های پر مشقت بانو دوستان مهربان مثل: بانو ندا افشار، بانو شبنم، استاد غفور جلالی از شهر زیبا هرات و همچنان چندی از علاقمندان خوب مجله، آقای عبدالرب ابراهیمی، بانو انجینر ضیاگل ،بانو همایوسفی،بانو ظاهره دلزاده، بانو ملکه سید وبانو فتانه وفا  در شهر وین بوده اند که بنده به صفت مدیر مسؤول از نام همه دست اندر کاران مجلهء بانو از ایشان اظهار سپاس و امتنان میکنم.

موفقیت خود را درفصلنامه بانودرچه می‌دانید؟ چه کسانی در این موفقیت سهیم بودند؟

موفقیت من  در بانو اخلاص و ادای صادقانهء وظایف سپرده شده به  من و علاقهءشدید من به ادای خدمتی ازین طریق به خواهران و هموطنانم  بوده است . همچنان شناخت  و داشتن دست بالا در کمپیوتر واستفاده از تجارب دوستانم که در گذشته ها درین عرصه کارکرد ها وفعالیتهای داشته اند. البته به جا خواهد بود که اسماء این دوستان مهربان و فرهیختهء که بنده را با اندوخته ها و تجارب شان درین راه رهنمون بوده اند یاد آورشده از ایشان سپاس گذاری نمایم. ایشان جناب زلمی رزمی محقق و بنیان گذارو مسؤول نشریهء تصویراز آلمان، عبدالتواب وهاب ناشر سایت در راه صلح ازکلیفورنیای امریکا ، دوست فرهیخته و دانشمندم انجنیر مسعود دلیری از کانادا و داکتر صاحب اسد الله شعور شاعر ، محقق و پژوهشگر بسیار ورزیدهء کشور و دوست بسیار خوب من از کانادا میباشند.

بیشترین گفتگوهای شما با کدام کتگوری های زنان بوده است؟

ما هیچ گاهی کدام کتگوری مشخصی از خانم ها را برای گفتگو نگزیده ایم ، زیرا بانو برای کدام کتگوری خاصی هم کارنکرده و نمی کند ، اگر شما شماره های مختلف بانو را مطالعه نمائید، مصاحبه ها و گفت و شنود ها با خانم های نخبه و فرهیخته درهرموقف و مقام که بوده و هستند ؛ از کارگر، فعال سیاسی، کارمند دولتی، فعال اجتماعی و فرهنگی ، خانم خانه ، هنر پیشه گرفته تا  شاعر، نویسنده و ممثل و محصل، صورت گرفته است و در اینده ها هم به همین منوال خواهدبود. زیرا بانو توسط زنان افغان برای زنان و مردان افغان ترتیب وتنظیم شده به نشرمیرسد. قابل یاد آوریست که : در صورت لزوم گفت و شنود های با برادران هموطن ما هم ممکن شده میتواند اما چون در اکثر رسانه ها چانس برای حضور زنان کمرنگ تراست، میکوشیم در قدم نخست بیشترین چانس را به قشر مؤنث هموطنان ما مهیا سازیم و در قدم دوم به قشر مذکر.

آیا شما درنظر دارید تا مصاحبه های خود را وسعت بخشیده وبا زنان درعرصه های مختلف کاری گفتگو نمائید؟

طبعا ؛ قسمی که در سوال قبلی هم اشاره کردم؛ گفتگو ها جهت خاصی را پی گیری  نمی کند. هدف اساسی بانو معرفی استعداد ها و اندوخته های علمی و فرهنگی و ادبی زنان افغان برون و درون مرزیست.ما تا امروز کوشیده ایم بانو را وسیلهء برای روابط سالم فرهنگی میان زنانوهم مردان هموطن ما سازیم واستعداد های نهفته و نا شناخته را به هموطنان ما در سراسر اروپا و امریکا و کانادا معرفی نمائیم که نمونه های ان را در شماره های مختلف بانو مشاهده کرده میتوانید.

آیا ارتباطات رسانهً با سایرمجلات زنان که درداخل و خارج کشورمنتشرمی شود. برقرارنموده اید؟

با تأسف ما کم نشریه های را میشناسیم که به کار کرد های زنان افغان اختصاص داده شده باشد. با سایت ها و پروگرام های تلویزیونی و انتر نتی بلی؛ روابط بسیار سالم و مظبوط و همکاری های دوستانه برقرار است اما از چند ماه اخیر به این طرف روابط همکاری با رسانه های داخلی کشورهم در حال بر قرار شدن است که محترم غوث الدین میر در سفراخیر شان درافغانستان پلان های نیکی را درین ارتباط با خود دارند. تا در زمینه موافقت های نهاد های مختلف مطبوعاتی را به شکل قرار داد تنظیم نمایند.

 

هداء فصلنامه بانو به محترم جلال نورانی    مشاور وزارت اطلاعات وفرهنگ افغانستان	محترم عبدالحمید نبی زاده رئیس کتابخانه عامه شماره های جدید بانو را در کتابخانه عامه کابل گذاشتن
کلکسیون فصلنامه بانو در کتابخانه عامه کابل	عبدالقدیر میرزائی رئیس بخش خبری تلویزون اریانا بانو را از طریق برنامه های تلویزون اریانا بمعرفی کرفت
محترم احمد غوث زلمی شماره های جدید بانورا بدست اورد	فرهنگیان کشور محترم استاد فیروز،رادمنش وزهیر از تلویزون ملی

مهمترین اهداف و فعالیت های سال جدید بانو ” دردوازدهمین سالگرد” چه خواهد بود؟

یکی از اهداف بسیار عمدهء بانو در دوازدهمین سالگرد ایجادش توسعهء همکارن قلمی اش(شامل زنان و مردان) درسراسر جهان است که ما در کنار این گام بزرگ آگاهانه پلانهای  همکاری نشر و چاپ بانو را به شکل اشتراکی با کشور های دیگر اروپایی و أخص کشور عزیز ما افغانستان  داریم، شما میدانید  که برای تنظیم همچو تصامیم و پلانهای کاری علاوه بر  به یک طرح بسیار دقیق و جامع  وقت کافی ضرورت است که انشاالله روی آن کار خواهیم کرد.

سال گذشته درعرصهً نشرات، بیشترازچه رنج میبردید؟

خوب؛ از بدو ایجاد تا امروز بانو همیشه با مشکلات اقتصادی روبرو بوده زیرا تمویل مالی آن به شکل انفرادی توسط آقای غوث الدین میر صورت گرفته ومیگیرد. من نمی توانم این مشکل را رنج بنامم ؛ اما یک مشکل بسیار عمدهء میتواند محسوب گردد؛ که بعضا میتواند موانع را در راه نشر و چاپ نشریه باعث گردد. روی این ملحوظ در سال های اینده در نظر داریم تا از تجاربزرگ افغانی ما چی در داخل و چی در خارج کشو درخواست  اعلانات تجارتی داشته باشیم تا ما ، زیر نام یک رسانه محبوب القلوب وسیلهء باشیم برای انتشار اعلانات شان به هموطنان ما در سراسر جهان و ایشان پشتوانهء باشند برای رشد وانکشاف هر چی بیشتر این نشریهء فرهنگی و ادبی کشوردرعرصهء ادب وفرهنگ کشور خود شان درچشم جهانیان.

بهترین خاطره در دوران کارتان؟

هر لحظهء کاری میتواند یک خاطره باشد ؛ یا خوب و یا دلگیر. اما ما انسان ها روی عادات و یاد گیری های نورمال اجتماعی ما تمام انرا زیر نام خاطره در خاطر خویش نمی سپاریم. فقط آن لحظاتی را که یک جمله و یا یک حرکت کسی بر دل چنگ میزند و در چشم نقش میبندد. خوشبختانه من خاطرات بسیار شیرین و خوشی از دوران کاری ام با  بانو دارم اما یکی که هیچ گاهی فراموشم نخواهد شد این است که ( در یکی از محافلی  که آقای صلاح الدین صمیم با لطف بیکران شان در حق من، برای معرفی من در بلژیک ترتیب داده بودند  با خانمی روبرو و معرفی شدم که از علاقه مندان اشعارم و مشترک بانو ست. این خانم دخترک ده ساله اش را هم در کنارش داشت. در جریان صحبت های من با خانم مذکور ؛ دخترک خوب به من خیره شد و پس از مکسی با صدای خپ و آهسته به مادرش گفت: مادر، مادر اینمی خالیم بانوس که مه خوشش دارم، شما که مجلیشه را میخرین……. و با شوق تمام از من درخواست یک عکس یکجایی را کرد . شما باور کنید که آنقدرژست و حرکت این دخترک نازنین، زیبا و با نزاکت بود که همچون یک صحنهء فراموش ناشندی درخاطرم نقش بسته است و این خود به من احساس آن داد که حتی دختران زیرسن را هم بانوی ما توانسته به خود جلب وجذب کند.

رشد مطبوعات کشورمارا چگونه می بینید ؟

خوشبختانه با وجود این سه دههء سیاه و رقت باری که کشور عزیز و هموطنان نازنین ما پشت سر گذاشته اند.هموطنان نخبه و فرهیخته و دانشور ما درهر گوشه و کنار جهان که بوده اند، دست روی دست ننشسته و در راه علم و فرهنگ کشور شان با وجودعدم موجودیت امکانات کافی وشرایط بسیار صعب اقتصادی توانسته اند خدمات شایانی  را انجام دهند، نهاد های مختلف علمی و ادبی ، فرهنگی و اجتماعی ، انجمن های سخن و نویسنده گان و ادب دوستان، در ممالک مختلفهء غربی به فعالیت های شان پرداخته، کتب، مجله ها و نشریه های را چاپ و به نشر سپرده اند که در تاریخ سیاه و نابود سی سال اخیر کشور ما چون اشعهء درخشان آفتاب علم و دانش برای همیشه تابنده خواهد ماند. درین اواخر از طریق نشرات تلویزیونی و انترنتی هم شاهد فعالیت های علمی و فرهنگی در داخل کشورهستیم که خوش بختانه هموطنان ما که شدیدأ از جنگ و برادر کشی خسته شده اند زیاد تر توجه شان را درین عرصه معطوف میدارند واین خود یک روزنهء بسیار روشن و امید وار کنندهء برای رشد و انکشافات علمی، هنری و ادبی در آیندهء مطبوعات کشورما خواهد بود.

يكی از شاخص های توسعه هركشور،ميزان حضور و فعاليت زنان در جامعه آنست فصلنامه بانو چقدر می تواند در تبيين و تسريع حضور و فعاليت زنان در جامعه ما نقش داشته باشد؟

با آنکه میزان حضور زنان فعال در دولت فعلی کشور در مقایسه با حضورمردان در فعالیتهای اجتماعی بسیار پائین و قلیل است و نفوذ نشریه های مثل فصلنامهء بانو درجامعهء مرد سالاری افغانستان کار ساده وسهل نیست، اما به اساس پلان های دست داشته ء ما برای پخش و انتشار فصلنامهء بانو در جامعهء  زن ستیز فعلی به کمک وزارت اطلاعات عامه، وزارت امور زنان،کتابخانهء عامه و چند نهاد اجتماعی و فرهنگی دیگر، ممکن است. گرچه ما از طریق سایت های انترنتی هم تبلیغات و نشراتی درین ارتباط داریم اما شوربختانه نسبت دسترسی نداشتن خواهران ما به کمپیوتر و انتر نت ، این پخش و انتشار را در داخل کشور چندان عملی نمی بینیم . ازینرو با پخش دست بدست و رویاروی بانو به خواهران و برادران ما در داخل کشور،موفقیت بانو را در انکشاف اذهان ورشد خود آگاهی برادران وخواهران ستم کشیدهء ما در داخل کشور مظبوط تر و قاطعترتلقی مینمائیم.

سالها با زنان و برای زنان کاری کم وبیش صورت گرفته است. ولی نتیجه نداده، وضعیت تغییرنکرده

روز بدتری شد. هنوز زنان در روستاهای کشور ما از زن روی لچ ومرد گوینده درتلویزیون روی میگیرند. چه باید کرد؟

دقیقأ؛ ازبیشترازصد سال به این طرف مبارزات مختلف درین راه صورت گرفته و همانگونه که شما فرمودید کدام نتیجهء قناعت بخشی بدست نیامده، من با درک قاصرخود موضوع را چنین بررسی و قضاوت میکنم که؛  مبارزین این راه همیشه جد و جهد شان برآن بوده تا زنان را ازین گودال بد بختی نجات دهند، بیخبر ازینکه هر زن روستایی و نا آموخته سواد، دربند چنگال جهل و نارسایی ذهنی و کم علمی مرد خانواده اش قرار دارد.

وقتی مرد قوت درک و فهم ندارد، در جوامع مرد سالار و زن ستیز چگونه میتوان به این موفقیت نایل آمد؟  وچگونه میتوان زنان را نقش فعال در جامعه بخشید؟

هرگز ممکن شده نمی تواند.ازین سبب نخست باید در رشدوانکشافات ذهنی وفکری مردان جامعه ؛ بر مبنای آموزش علم و دانش بکوشیم، آنهارا از مزایای پیشرفت و انکشافات اقتصادی ومدنی، علمی و فرهنگی ، مذهبی و سیاسی و اجتماعی آگاه سازیم ،زیرا بالا بردن سطح دانش و تحصیلات عالی در  مردان،مبین خود آگاهی، خود شناسی و اعتماد به نفس در انها بوده میتواند وفعالیت های عقلانی و منطقی را در آنها زنده سازد، ایشان را از موقف خود شان و موجودیت زن به حیث یک انسان و مکمل مرد که 50 فیصد جامعه را تشکیل میدهند ، آگاه سازد . وقتی به این موفقیت نایل آمدیم دیگر ضرورتی برای نجات زنان نیست . روی این اساس به صراحت میتوانم بگویم که کلید نجات زن ها از قید و بند نارسایی ها و جهل و نادانی، بی عدالتی های اجتماعی و خشونت ها وبالا بردن سطح دانش در زنها ، خود آگاهی و خود کفایی زنان ؛فقط و فقط میتواند رشد و انکشافات فکری و ذهنی  در مردان باشد و بس.

 

ستاره درخشان شعر صالحه وهاب واصل، آوای زنان افغان درنظر دارد تا مصاحبه اختصاصی را در رابطه به دنیای شعرو آفریده های منتشره شما بصورت جداگانه انجام دهد. تا روزو روزگاربعد .

موفق وکامگارباشید.